“Buluş” kavramı, patent hukukunun temelini oluşturur. Buluş, teknoloji alanında bir ürüne veya yönteme ilişkin spesifik bir problemin çözümüdür. Patent buluş sahibine tanıdığı, başkalarının patent konusu teknolojiyi üretme, pazarlama ve satma hakkını kısıtlayan hak tekel hakkıdır. Bu hak elde edilirken buluş sahibi buluşu ile ilgili tüm bilgileri koruma talep edilen ülkedeki kamu kurumuna ayrıntılı olarak bildirir. Bu hakkı gösteren belgeye de Patent Tescil Belgesi denir.
Patent hakkı, sahibine kullanma ve patentin başkası tarafından izinsiz kullanılmasını önleme yetkisini verir. Patentin kullanılması, konusu olan buluşun sanayi ve ticarete uygulanmasıdır.
Patent başvurusu ve patent, sahibine hukuki koruma sağlar. Patent hakkı, sürenin dolmasıyla sona erer.
Patent tescili, sadece başvuru yapılan ülke sınırları içerisinde koruma sağlamaktadır.
Patent Tescili Başvuruları, Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılmaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumu patent başvurusunu aldığında, tarihi, saati ve dakikayı kendisi yazarak, başvuru anını kesinleştirir.
TÜRKİYE DEKİ PATENT SİSTEMİ
Türkiye’de patenler inceleme ve araştırma safhalarından sonra patentlenebilirlik kriterlerini yerine getirirse 20 yıllık bir koruma elde etmektedir.
Yurtdışı Patent Tescili
I – Uluslararası Patent Tescili
1. PCT-Patent İşbirliği Anlaşması
Anlaşma, Türkiye’de 01.01.1996 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Anlaşma tek bir uluslararası patent başvurusu ile aynı anda PCT’ye üye ülkelerden istenilenlerde buluş için koruma sağlanmasını amaçlamıştır. Böyle bir başvuru üye bir ülke vatandaşı veya üye bir ülkede ikamet edenlerce yapılabilir. Genel olarak, başvuru üye ülkenin ulusal Patent Ofisine veya başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak, WIPO’ya yapılabilir.
Patent İşbirliği Antlaşmasının patent başvurusu yapacak kişiler açısından yararı her bir ülkeye tek tek yapılacak başvurulardaki, başvuru yapma, vekil atama, çeviri yapma ve ücret ödeme gibi konularda prosedür açısından kolaylık sağlanması ve aynı zamanda sürelerin 8-18 ay uzatılabilmesidir.
2. EPC-Avrupa Patent Anlaşması
Türkiye Avrupa patentlerinin verilmesi ile ilgili Avrupa Patent Sözleşmesine 29.01.2000 tarihinde katılmıştır. Anlaşma tek bir başvuru ile Avrupa Patent Anlaşmasına üye tüm ülkelerde aynı anda tescil alınmasını sağlamaktadır.
Avrupa Patent Sözleşmesi buluşların korunması konusunda Avrupa devletleri arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesini ve bu amaçla tek ve yeknesak bir patent verilmesi sisteminin kurulmasını amaçlamıştır.